برآورد تابع تقاضای گردشگری داخلی در شهرستان مشهد

چکیده هدف از این تحقیق، برآورد تابع تقاضای گردشگری داخلی در شهرستان مشهد است. اطلاعات به‌کار رفته از نوع مقطعی می‌باشد که شامل 500 خانوار گردشگر داخلی است که حداقل یک شب در شهرستان مشهد در بهار 1390 اقامت داشته‌اند. نمونه‌ی مورد مطالعه به‌صورت تصادفی انتخاب شده و اطلاعات از طریق مصاحبه‌ی شفاهی با سرپرست خانوار و تکمیل پرسشنامه جمع‌آوری گردیده است. برای برآورد تابع تقاضای گردشگری از مدل آیدز (سیستم تقاضای تقریباً ایده آل[1]) به شکل مدل رگرسیون، استفاده شده است. در این تحقیق علاوه بر بررسی میزان تاثیر متغیرهای مخارجی (درآمدی) و قیمتی بر مخارج گردشگر برای پنج کالای غذا، محل اقامت، ایاب و ذهاب، سوغات و بازدید از مکان‌های دیدنی، تاثیر سه متغیر انتظارات گردشگر نسبت به آینده‌ی اقتصادی، تعداد ساعات کار روزانه‌ی سرپرست خانوار و میزان بدهی سرپرست خانوار بر روی مخارج گردشگر مورد تحلیل قرار گرفته است. در این تحقیق کشش‌های قیمتی و مخارجی تقاضا برای پنج کالای ذکر شده در حالت وجود سه متغیر جدید و عدم وجود آنها در تابع تقاضای گردشگری باهم مقایسه شده است.  نتایج تحقیق نشان می‌دهد که متغیر انتظارات گردشگر نسبت به آینده‌ی اقتصادی تاثیر معناداری بر مخارج گردشگر بر روی پنج کالای ذکر شده دارد. همچنین متغیر تعداد ساعات کار روزانه‌ی سرپرست خانوار، تاثیر معنا‌داری بر مخارج گردشگر بر روی کالاهای غذا، ایاب و ذهاب، سوغات و بازدید از مکان‌های دیدنی دارد. این متغیر تاثیر معناداری بر مخارج گردشگر روی کالای محل اقامت ندارد. متغیر میزان بدهی گردشگر تاثیر معناداری بر مخارج گردشگر بر روی کالاهای غذا و بازدید از مکان‌های دیدنی دارد؛ این متغیر تاثیر معناداری بر مخارج روی کالاهای غذا، ایاب و ذهاب و سوغات ندارد. مقایسه‌ی بین کشش‌های قیمتی و مخارجی (درآمدی) محاسبه شده برای دو گروه رگرسیون برآورد شده نشان داد که اضافه کردن سه متغیر جدید در معادله‌ی تقاضای گردشگری، کشش قیمتی کالاهای محل اقامت، ایاب و ذهاب، سوغات و بازدید از مکان‌های دیدنی را نسبت به حالت نبود این سه متغیر افزایش می‌دهد. همچنین کشش مخارجی برای کالاهای غذا و محل اقامت کمتر و برای کالاهای ایاب و ذهاب، سوغات و بازدید از مکان‌های دیدنی بیشتر از قبل می‌شوند [1] An Almost Ideal demand System (AIDS)